Na czym polega recykling tworzyw sztucznych?

Recykling tworzyw sztucznych jest procesem wieloetapowym, Zaczyna się od segregacji, a kończy na przetwarzaniu odpadów metodą materiałową, surowcową albo energetyczną. Przyjęta przez Polskę tzw. dyrektywa odpadowa stawia za cel osiągnięcie do 2035 roku 65-procentowego poziomu przygotowania do ponownego użycia i recyklingu segregowanych odpadów komunalnych. Dzięki segregacji tworzyw sztucznych w pojemnikach półpodziemnych Molok i efektywnemu recyklingowi osiągnięcie tego celu w wyznaczonym czasie jest możliwe.

Co to jest recykling tworzyw sztucznych?

Jak wynika z danych Głównego Urzędu Statystycznego (GUS), Polacy wytwarzają coraz więcej śmieci. W samym tylko roku 2020 odnotowano wzrost o niemal 3% w stosunku do roku poprzedniego. Powstało wtedy ponad 13 mln ton odpadów komunalnych, z czego niespełna 27% zostało poddane recyklingowi.

Nie tylko szkło, papier czy bioodpady można powtórnie wykorzystywać. Możliwy jest również recykling tworzyw sztucznych. Definicja tego pojęcia precyzuje, że to sposób gospodarowania odpadami umożliwiający ponowne ich wykorzystanie po to, by stworzyć pełnowartościowy produkt. Dzięki temu ograniczona zostaje nadmierna eksploatacja środowiska naturalnego i jego zasobów.

Recykling jest procesem wieloetapowym. Zaczyna się już w domach i firmach, gdzie przeprowadza się segregację i dzieli śmieci na te, które mogą być ponownie wykorzystane i te, które nie stanowią surowca wtórnego. Szczegółowe zasady recyklingu tworzyw sztucznych określa Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 29 grudnia 2016 roku w sprawie szczegółowego sposobu selektywnego zbierania wybranych frakcji odpadów (Dz.U. 2017 poz. 19). Dokument ten wprowadził od 2017 roku obowiązujący na terenie całej Polski Jednolity System Segregacji Odpadów (JSSO). Pojawił się wówczas obowiązek segregowania odpadów komunalnych z podziałem na frakcje. Jedną z nich jest frakcja metali i tworzyw sztucznych.

➡️ Pobierz przewodnik dotyczący gospodarki odpadami

Zobacz także: Czym są odpady bio i na czym polega ich recykling?

Recykling odpadów z tworzyw sztucznych – jak segregować tworzywa sztuczne?

Recykling opakowań z tworzyw sztucznych jest mocno rozpowszechniony. Chociaż rośnie świadomość społeczeństwa na temat tego, co do tej frakcji odpadów się zalicza, wciąż zdarzają się wątpliwości. Nie wszystko bowiem, co zostało wyprodukowane z tworzywa sztucznego, może być powtórnie wykorzystane. 

Zgodnie z zapisami Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 29 grudnia 2016 roku w sprawie szczegółowego sposobu selektywnego zbierania wybranych frakcji odpadów metale i tworzywa sztuczne należy segregować w pojemnikach żółtych, oznaczonych napisem „Metale i tworzywa sztuczne”. Ponadto na kontenerze może zostać umieszczona naklejka lub tabliczka informująca, jakiego typu odpady powinny zostać do niego wrzucone oraz jakie nie należą do tej frakcji, mimo że są wykonane z metalu lub tworzywa sztucznego. Pojemniki półpodziemne systemu Molok oznaczane są zgodnie z przepisami prawa i w sposób niebudzący wątpliwości (oznaczenie tabliczką z symbolem frakcji odpadów). Dzięki temu osoba korzystająca ma pewność, co należy wrzucić do danego pojemnika.

Zgodnie z Jednolitym System Segregacji Odpadów (JSSO) wdrożonym 1 lipca 2017 roku w pojemniku na metale i tworzywa sztuczne mogą się znaleźć:

• plastikowe butelki i opakowania po napojach oraz produktach spożywczych;
• nakrętki, kapsle i zakrętki od słoików;
• opakowania wykonane z kilku materiałów (np. kartony po mleku);
• opakowania po środkach czystości i kosmetykach;
• plastikowe torby i folie;
• puszki i folia aluminiowe;
• metalowe puszki po konserwach;
• metale kolorowe.

Do kontenerów na metale i tworzywa sztuczne nie powinny być wrzucane:

• nieopróżnione butelki i opakowania;
• zabawki plastikowe;
• opakowania po lekarstwach;
• artykuły medyczne;
• opakowania po olejach i płynach silnikowych;
• części do pojazdów silnikowych (np. samochodów, motocykli);
• baterii i akumulatorów;
• opakowań i puszek po farbach i lakierach;
• sprzętu elektronicznego i sprzętu AGD.

➡️ Pobierz przewodnik dotyczący gospodarki odpadami

Zobacz także: Jak działa system pojemników półpodziemnych MolokDomino?

Na czym polega recykling tworzyw sztucznych? Przygotowanie do przetwarzania

Samo przetwarzania tworzyw sztucznych to ostatni etap recyklingu. Jego przeprowadzenie nie byłoby możliwe bez odpowiedniego przygotowania odpadów. Pierwszym i jednocześnie kluczowym etapem jest segregacja odpadów. Ułatwiają to pojemniki Molok, które są oznaczone zgodnie z przepisami, a dodatkowo estetycznie wyglądają i zachęcają do segregacji śmieci. Kolejnym etapem jest rozdrabnianie odpadów przywiezionych przez pojazdy odpowiedzialne za opróżnianie kontenerów na śmieci. Po rozdrobnieniu tworzywa sztuczne są myte w wodzie z dodatkiem detergentów, a następnie osuszane. Dopiero tak przygotowane odpady mogą zostać wytłoczone, czyli przetworzone w sposób właściwy dla wybranej metody recyklingu.

Przetwarzanie tworzyw sztucznych – metody recyklingu

Recykling tworzyw sztucznych w Polsce odbywa się przy zastosowaniu kilku różnych metod. Pozwalają one zmniejszyć liczbę śmieci składowanych na śmietniskach. Powtórne wykorzystanie metalu i tworzyw sztucznych stanowi więc rozwiązanie korzystne dla środowiska naturalnego. Im więcej odpadów zostanie powtórnie wykorzystane, tym mniejsza ich liczba zanieczyści zbiorniki wodne i glebę.

Recykling materiałowy tworzyw sztucznych (mechaniczny)

W przypadku recyklingu materiałowego odzyskiwane jest samo tworzywo sztuczne. Dzięki temu powstaje nowy, użytkowy produkt, zazwyczaj o innym przeznaczeniu niż pierwotne (choć nie jest to regułą). W wyniku każdego kolejnego przetworzenia powstaje produkt użytkowy mniej skomplikowany (niższej jakości). Przykładem recyklingu materiałowego jest przetworzenie opon samochodowych na wycieraczki do butów. 

Recykling materiałowy tworzyw sztucznych należy do stosunkowo prostych technologii, dlatego też jest popularny. Ta metoda jest w szczególności rekomendowana do przetwarzania odpadów z tworzyw sztucznych, które nie są w pełni wyeksploatowane strukturalnie. Warunkiem jest to, by materiał nie był zanieczyszczony ani skorodowany oksydacyjnie (zestarzały chemicznie).

Recykling surowcowy tworzyw sztucznych (chemiczny)

Recykling surowcowy polega na przetworzeniu odpadów tworzyw sztucznych do postaci surowca, z którego powstały. Dzięki tej metodzie recyklingu można ponownie wykorzystać surowiec do produkcji nowych przedmiotów z tworzyw sztucznych. Przykładem recyklingu surowcowego jest przetworzenie plastikowych butelek w celu ponownego wyprodukowania z nich plastikowych opakowań.

Recykling surowcowy odbywa się w instalacji, wewnątrz której panuje bardzo wysoka temperatura. Surowiec ulega wówczas rozkładowi do prostych związków chemicznych. Wszelkie odpady są natomiast wykorzystywane jako dodatek do paliw i smarów.

To nie jest metoda powszechnie stosowana, ponieważ należy do skomplikowanych zarówno pod względem obsługi samej instalacji, jak i sposobu kontrolowania przebiegu procesu.

Wykorzystuje się ją przede wszystkim wtedy, kiedy recykling materiałowy jest ekonomicznie nieuzasadniony. Ma to miejsce m.in. w przypadku butelek PET z wtopionymi lub nadrukowanymi etykietami oraz produktami wielomateriałowymi.

Recykling energetyczny tworzyw sztucznych (termiczny)

Przetwarzanie tworzyw sztucznych metodą termiczną polega na spalaniu, półspalaniu lub termolizie odpadów. Umożliwia to odzyskanie zgromadzonej w nich energii.

Tej formie recyklingu poddawane jest ok. 16% odpadów na całym świecie. Wykorzystywane są w niej specjalistyczne piece, instalacje upłynniające lub zgazowywania.

Ta metoda wykorzystywana jest w sytuacji, gdy odpad został zanieczyszczony lub stanowi mieszaninę wielu różnych materiałów. Wówczas przeprowadzenie recyklingu materiałowego lub surowcowego byłoby ekonomicznie nieuzasadnione.

Jeżeli interesują Cię półpodziemne pojemniki Molok lub masz jakiekolwiek pytania dotyczące tego systemu, skontaktuj się z nami!

Pobierz przewodnik dotyczący gospodarki odpadami

W przewodniku znajdziecie:

• praktyczne informacje dotyczące projektowania punktu zbiórki odpadów,
• porady jak zwiększyć poziom segregacji odpadów na terenie wspólnoty,
• jakie warunki musi spełniać półpodziemny system przechowywania odpadów.